Vriendin A. vertelde dat ze vorig jaar de stoute schoenen had aangetrokken en in haar eentje naar Londen was afgereisd. Om een bepaalde tentoonstelling te zien.
Bij mij op school vertelde de lerares Engels hoe hulpvaardig de Londenaren zijn. Als ze een buitenlander een beetje radeloos om zich heen zien kijken, komen ze gelijk naar je toe: 'Waar wil je naar toe, love?'.
Vriendin A. vertelde dat ze van de ene bus op de andere moest overstappen. Ze heeft totaal geen richtingsgevoel. Ik ook niet. En inderdaad, er kwam een grote, zwaar gespierde, zwarte jongeman op haar af: 'Can I help you, love? Where do you want to go?'. Superlief.
Als ik geld zat had zou ik graag door Engeland en Ierland willen reizen. Naar Wales. Of het zuiden. In een Ierse pub met z'n allen zingen. En dan in een luxueuze trein rondrijden. Met een diner coupé. Ik voel me veel meer verwant aan de Britten dan aan bijvoorbeeld de Fransen. En ik val daar ook niet op in Engeland. Ik zet een hoedje op, los een moord op en daar heb je miss Marple 2.0. Met haar breiwerkje.
In de jaren 60 ging mijn zus, vier jaar ouder dan ik, in Apeldoorn werken. Als programmeur bij Philips. Het moet omstreeks 1966 zijn geweest. We zaten middenin De Gouden Eeuw van de muziek. Rock & Roll, pop en R&B maar er waren nauwelijks muziekprogramma's op de radio. Tijd voor Teenagers op zaterdagmiddag, meen ik. Met dj Herman Stok. Die had nogal een brave smaak. In het jazz programma van Michiel de Ruyter werd soms ook soul gedraaid. En toen Marvin Gaye naar Nederland kwam werd er van zijn aankomst op Schiphol, rechtstreeks verslag gedaan in het jazz programma van de man in de rolstoel. Alsof een half-God ons land bezocht.
Verder moest ik het hebben van de piratenzenders radio Caroline en radio London. De Nederlandse piraat Veronica draaide naar mijn smaak te veel Hollandse en Duitse schlagers. Terwijl ik zocht naar de echte opwindende nieuwe muziek waar je van achterover sloeg. Jimi Hendrix. Zoiets hadden we nog nooit gehoord.
Verder natuurlijk de nieuwe lp van de Beatles en de Stones. Plus de 100 andere Britse bandjes. De Dave Clark Five, The Searchers, Gerry and the Pacemakers, Dusty Springfield, Lulu.
Aangespoord en geïnspireerd door the British Invasion begonnen de Amerikaanse artiesten te concurreren en hoorde ik voor het eerst God Only Knows van de Beach Boys uit speakers van boetieks in Carnaby Street. Het klonk hemels. Ik was 16 jaar en was samen met mijn zus, die anderhalf jaar ouder was, met vakantie in Londen. De plek waar het allemaal gebeurde. En of we nog niet verwend genoeg waren, namen de Motown artiesten de ene klassieker na de andere op. Dancing in the Street. Martha and the Vandellas. John Sebastian en the Loving Spoonful maakte de zomer, waarin ik een klote baantje had, met Summer in the City dragelijk.
Ik wilde in die tijd het liefst DJ worden.
Op een dag kwam mijn oudste zus thuis met een heel modern apparaat. Een draagbare bandrecorder. Die mocht ik gebruiken. Na schooltijd zat ik in het slaapkamertje, dat ik met mijn zusje deelde, klaar met de microfoon in de aanslag. Transistorradiootje aan, zoeken naar de beste zender en wachten op een wonder. Meestal wist ik bij de eerste klanken van een liedje al dat het de moeite waard was en drukte ik de record toetsen in. Ik hield de microfoon bij de speaker van de radio. En zo vergaarde ik een verzameling van muziek die ik kon afspelen wanneer ik wilde. Het was natuurlijk behelpen. De dj lulde door het fantastische orgel-intro van Procal Harum's Whiter Shade of Pale en begon, voordat de plaat beëindigd was, alweer op populaire toon er dwars doorheen te kletsen.
Maar het was beter dan niets. Een van mijn favoriete nummers was Summertime van Billy Stewart. Ik las ergens dat er 250 versies bestaan van de hit uit de musical van Porgy and Bess. Janis Joplin's versie staat natuurlijk ook in mijn Top 5.
En zo overleefde ik. Als het even kon trok in mij terug in het slaapkamertje, ook in de winter zonder kachel. Met de bandrecorder. Met mijn oor tegen de transistorradio. Op zoek naar nieuwe berichten uit het verzet alsof het radio Oranje betrof. De bevrijding was nabij!
's Ochtends, voordat ik naar school ging, luisterde ik mezelf moed in voordat ik weer bloot gesteld zou worden aan het Dark Sarcasm in the Classroom. Ik zong Billie's Summertime feilloos mee. Kende elke klank, elke wending en toon van het liedje. Het enige afweer mechanisme dat ik had.
Ik was dan ook aangenaam verrast toen ik hoorde dat Tarantino, in zijn film Once Upon A Time in Hollywood, Summertime in de versie van Billie Stewart aan zijn playlist had toegevoegd. Billie Stewart die 50 jaar daarvoor mijn leven gered had.
En Quentin gaf me als extraatje Ramblin' Gamblin' Man van Bob Seger, dat ik nog niet kende. Ik draai het anno Nu om wakker te worden en energie te krijgen. Niet op een draagbare bandrecorder. Op mijn IPad met mijn airpods in op volume 11. Zonder gestoord te worden door een DJ.
Wikipedia: Summertime is an aria composed in 1934 by George Gershwin for the 1935 opera Porgy & Bess.
Ik vind af en toe hele goede films op YouTube. Gratis. Uit de jaren 80 en 90.
And The Band Plays On gaat over de uitbraak van AIDS begin jaren 80. Homosexuele mannen krijgen, wat men noemt, gay cancer. De film volgt de onderzoekers die proberen te ontraadselen waar de ziekte vandaan komt en hoe hij ontstaan is.
Het is de tijd van Reagan die bezuinigt op de gezondheidszorg. Alleen het budget van defensie gaat omhoog.
De film werd pas in 1993 gemaakt en toen was men nog huiverig om hem op televisie te tonen. Uiteraard komen de Amerikaanse christenen ook voorbij met hun straf van God. Heb uw naasten lief.
De cast is fantastisch: Alan Alda, Richard Grere, Matthew Modine, Lily Tomlin, Ian McKellen, Steve Martin, Angelina Houston om er maar een paar te noemen. En nog wel 20 andere bekende acteurs. Phil Collins speelt de eigenaar van een badhuis waar een epidemie uitbreekt.
Er vond, zoals wij weten, een kaalslag plaats onder gay men. Mensen verloren 20 vrienden van in de 30. Een duivelse ziekte, zou je kunnen zeggen. Ik heb begrepen dat er nu mee te leven valt. Men kan voorkomen dat Hiv-positief geen doodvonnis betekent.
Niet alleen homosexuele mannen werden het slachtoffer. Ook mannen en vrouwen in Afrika. Baby's die sterven aan AIDS. Die foto's zijn zo gruwelijk om hier te plaatsen.
